Nasze ciało składa się z sześciu pierwiastków, które stanowią 99% masy ciała. Są to tlen, wodór, wapń, fosfor, azot i węgiel. Około 0,85% ciała to potas, sód, siarka, chlor i magnez, ale do prawidłowego funkcjonowania niezbędne są także pierwiastki śladowe, na przykład jod.

Co to za pierwiastek?

Swoją nazwę jod zawdzięcza paryskiemu fabrykantowi Joseph’owi Gay-Lussac, który nadał nazwę od greckiego słowa ioeides, co oznacza fioletowy. Stwierdził też, że jod jest analogicznym do chloru pierwiastkiem pod względem właściwości. Do grupy pierwiastków, a nie tlenków, po licznych badaniach zaliczył jod angielski chemik Sir Humphry Davy.

Jod odgrywa niezwykle istotną rolę w świecie zarówno roślin, jak i zwierząt. My najczęściej kojarzymy ten pierwiastek z tarczycą, bowiem wchodzi w skład hormonów tarczycy regulując ich metabolizm. Dzięki prawidłowemu stężeniu hormonów tarczycy we krwi zależy prawidłowe funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego, przysadki mózgowej, nerek, serca i mięśni. Co więcej hormony wpływają na procesy wzrostu i dojrzewania komórek.

Występowanie jodu w glebie, a zatem też w roślinności, zależy od oddalenia od morza – im dalej, tym jest go mniej. Nie bez powodu wyjeżdżamy nad morze „żeby wdychać jod”. Jod jest dodawany także do mąki oraz soli (sól jodowana – od 1997r. W Polsce), które spożywamy bardzo często, aby zapobiec groźnym dla zdrowia niedoborom. Najbogatszym źródłem jodu są ryby, algi, wodorosty i owoce morza. Ale uwaga, są też produkty, które zmniejszają wchłanianie jodu z pożywienia, na przykład soja, kalafior, czy kapusta.

Gdzie jeszcze występuje jod?

Jod występuje w większych ilościach w morskiej wodzie, solankach i w formie domieszki w saletrze chilijskiej (azotan (V) sodu NaNO3 (w postacie soli kwasów tlenowych – jodanów).

Kryształki jodu

Niedobór jodu w organizmie

Na niedobór jodu cierpi ogromny odsetek populacji światowej i w związku z tym jest to jeden ze światowych problemów zdrowia publicznego. Szacuje się, że niedobór ma aż dwa biliony osób, a WHO traktuje go poważnie, jako czynnik mający duży wpływ na zdrowie populacyjne. Co więcej właśnie Europejczyków w największym stopniu dotyka ten problem. Niedobór jodu powoduje wiele dolegliwości, których podłoża rzadko upatrujemy w tym pierwiastku. Jest to zmęczenie, spadek energii, przybieranie na wadze, uczucie chłodu (przez cały dzień, bez względu na czynniki atmosferyczne), sucha skóra (podatna na zaczerwienienia i uszkodzenia) i nerwowość, spowolnione myślenie. Warto wiedzieć, że jod ma wpływ na rozwój intelektualny u dzieci. Jeśli jodu brakuje nam przez długi czas, to pojawia się tak zwane wole na skutek powiększenia się tarczycy, która zwiększając swoją objętość może lepiej wchłaniać jod. U kobiet w ciąży niedobór jodu może doprowadzić nawet do uszkodzeń mózgu u dziecka.

Nadmiar jodu w organizmie

Nadmiar jodu powoduje u niektórych osób nadczynność tarczycy. Tak może się zadziać u tych, którzy cierpią na choroby autoimmunologiczne tarczycy. W przypadku nadmiaru jodu może też wystąpić wzmożona czynność gruczołów ślinowych, zmiany skórne różnego typu, alergia, czy nadmierne wydzielanie śluzu w oskrzelach. Jeśli organizm przyswoi dawkę jodu w ilości kilku gramów może dojść do ostrego zatrucia jodem, które skutkuje wymiotami, bólami brzucha, uczuciem pieczenia w ustach, gardle i żołądku, białkomoczem, biegunką i groźnymi zaburzeniami pracy serca.

Dieta bogata w jod

Jod jest jest to niezbędny do produkcji tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3), hormonów tarczycy regulujących funkcjonowanie wszystkich komórek organizmu. 

Co jeść, aby nie mieć problemów z niedoborem jodu? Należy jeść zdrowo, różnorodnie, dużo ćwiczyć. Wydaje się to prostą receptą, ale jakże prawdziwą. A jeśli chcesz mieć pewność, że nie zabraknie Ci w diecie jodu i innych ważnych pierwiastków włącz suplementację Sekretem Mumio, wystarczy jedna porcja dziennie (10ml). Co istotne dzięki naturalnemu mumio wszystkie składniki odżywcze są łatwo przyswajalne przez organizm, co następuje już w trakcie spożywania. Pamiętaj, aby popić mumio przynajmniej jedną szklanką wody.

W jod bogata jest sól kuchenna jodowana (2293,0 mikrogramów), świeży dorsz (110,0µg), mintaj (103,0 µg), makrela (40,0µg), tuńczyk w puszcze (25,0µg ), brokuły, jaja, twaróg półtłusty, mleko, białą fasola, banany, pomidory, płatki kukurydziane.

Ile potrzebujesz jodu na co dzień?

W zależności od wieku i stanu fizjologicznego przyjmuje się, że dorośli potrzebują 160 mikrogramów jodu do prawidłowego funkcjonowania. Tu wydaje się, że idealną dietą jest dieta śródziemnomorska oparta na świeżych owocach morza i rybach. W Polsce trudno jest ją zachować przez cały rok, ale na pewno regularne spożywanie ryb morskich będzie gwarancją, że jodu nam nie zabraknie.