Świetlik kojarzymy głównie z chorobami oczu i jest to całkiem słuszne skojarzenie. Średniowieczni lekarze używali tej rośliny do leczenia stanów zapalnych oczu i dla poprawy widzenia. Dlaczego „świetlik”? Może dlatego, że jaskrawa biel kwiatów sprawia wrażenie, że świecą. Na jakie dolegliwości pomaga świetlik łąkowy? Gdzie i kiedy go szukać?
Świetlik łąkowy, nazywany też potocznie ptasim oczkiem, świeczką, złodziejem mlecznym, to roślina jednoroczna należąca do rodziny trędownikowatych. Występuje w dosłownie całej Europie, a najlepiej jest go szukać na wilgotnych łąkach, torfowiskach, pastwiskach, na obrzeżach lasów. Dorasta do mniej więcej 30 cm wysokości, kwitnie od lipca do września i jest rośliną miododajną. Warto wiedzieć o świetliku jeszcze to, że jest sprytnym półpasożytem. Polega to na tym, że korzenie rośliny wrastają w korzenie innych roślin rosnących w pobliżu i w ten sposób czerpią dodatkowe substancje odżywcze.
Kwiatki mają bardzo intensywny biały odcień, są dwuwargowe, trochę przypominają wyglądem fiołki trójbarwne, widoczne są na płatkach fioletowe żyłki i żółta plamka na dolnym płatku. Owocem jest torebka o eliptycznym kształcie. Surowcem zielarskim jest ziele. To nie jedyny gatunek świetlika o właściwościach leczniczych. Świetlik łąkowy należy do gatunku zbiorowego, do którego zalicza się świetlik wyprężony, czy świetlik zwartolistny.
Świetlik zawiera cenne glikozydy irydoidowe takie jak aukubina, kwasy fenolowe, flawonoidy, garbniki, olejek eteryczny, sole mineralne i pochodne kumaryny.
Jeśli chcielibyście uprawiać świetlika łąkowego w swoim ogrodzie, to musicie wiedzieć, że wymaga wilgotnej gleby i rozmnaża się z nasion.
Roślina ma działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, żółciopędne, przeciwbakteryjne, wpływa na zwiększenie wydzielania soków żołądkowych, pomaga regulować trawienie, można nim leczyć bóle głowy, bezsenność, ponadto zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych w błonach śluzowych.
W medycynie stosuje się napary do picia na zaburzenia trawienne, a także przy problemach skórnych. Odwary można też zastosować zewnętrznie w formie okładów, przemywania oczu przy stanach zapalnych, ale też uczuleniowych spojówek, na tak zwany jęczmień, ale też na zmęczone oczy. Jeśli więc czujemy, że nasze oczy są przemęczone na skutek nadmiernego oglądania telewizji, czy pracy przy komputerze, warto im pomóc robiąc wieczorem okład. Taka praktyka pomoże też na silne łzawienie i wszelkie schorzenia na skórze,
W medycynie ludowej stosowano świelika łąkowego do leczenia bezsenności oraz bólu głowy.
Jak przygotować odwar z ziela świetlika?
Należy w tym celu jedną łyżkę stołową suszonego, rozdrobnionego ziela zalać szklanką letniej wody i gotować przez 5 minut na małym ogniu tak, aby nie doprowadzić do wrzenia. Następnie studzimy i przecedzamy odwar przez gazę.
Kiedy zbieramy ziele świetlika?
Najlepiej zbierać świetlik w lipcu, w pełnym rozkwicie, aż do września, w słoneczny suchy dzień. Ścinamy ładnie kwitnące pędy przy rozgałęzieniu, pomijamy bezlistną część. Najlepiej wybrać się na zbiory z koszykiem i luźno wrzucać pędy, nie ubijać ich, muszą mieć przestrzeń, bo w przeciwnym razie ziele ściemnieje i straci część wartości. Suszymy rozkładając cienką warstwą w przewiewnym miejscu lub w suszarni do 30 stopni Celsjusza. Uwaga: przechowywać świetlika należy w szczelnych pojemnikach i suchych pomieszczeniach, ponieważ bardzo szybko chłonie wilgoć z otoczenia i po prostu pleśnieje.
Źródło: “Ziołowe królestwo”, Wydawnictwo Publicat S.A., Poznań.
Fot. pixabay.com