Świdośliwa to jeden z najbardziej zaskakujących krzewów, jakie możemy coraz częściej spotkać w prywatnych ogrodach oraz przestrzeni publicznej. Wczesną wiosną ich białe kwiaty okrywające krzak wyglądają zjawiskowo, a owoce przypominające jagody (chociaż należą do jabłkowatych) są słodkie i bardzo smaczne. O ile ptaki, szczególnie szpaki, cenią sobie te owoce, o tyle niewielu ludzi wie, że są jadalne!
Świdośliwa (Amelanchier Medik) należy do rodziny różowatych. Znanych jest aż 25 gatunków, a najwięcej z nich występuje w Kanadzie, Finlandii, Litwie i Łotwie. Roślina może osiągnąć wysokość nawet 20 metrów, a w warunkach naturalnych rośnie w formie luźnych kolonii, albo gęstych kęp. Ma proste, owalne lub lancetowate listki, a kwiatostany składają się zazwyczaj z 1-20 stojących lub opadających kwiatków, które pojawiają się wczesną wiosną. Pyszne owoce mogą mieć kolor od czerwieni, przez purpurę, aż do prawie czarnego. Właśnie te najbardziej wybarwione są najsmaczniejsze, chociaż niełatwo je „zdobyć”, gdyż uważnie ich nieregularny wzrost (nie dojrzewają wszystkie w tym samym czasie) obserwują szpaki (i jak wiadomo obowiązuje tu zasada „kto pierwszy, ten lepszy”)! Ale jak już uda się trafić na dojrzałe owoce – na pewno każdy doceni ich walory smakowe. Oczywiście poza smakiem mają całe mnóstwa dobra w sobie.
Owoce świdośliwy zawierają antocyjany (przeciwutleniacze – sprzymierzeńcy w zapobieganiu cukrzycy, nowotworów), witaminy C, A, B, kwas jabłkowy, białko, tłuszcze, błonnik, żelazo, potas, wapń. Są zasobne w składniki mineralne i biją o głowę borówki amerykańskie. W 100 gramach świdośliwy jest siedem razy więcej żelaza, cztery razy więcej potasu i białka i dwa razy więcej witaminy C, niż w borówkach. Wpływają pozytywnie na układ krążenia i odporność organizmu. Pomagają też obniżyć ciśnienie tętnicze, a także wspierają terapie walki z nowotworami. Opóźniają starzenie się skóry, dlatego nazywane są „owocami wiecznej młodości”.
Dlaczego warto posadzić świdośliwę w swoim ogrodzie? Oprócz owoców, jest to naprawdę ozdobny krzew i to od wczesnej wiosny, gdy pokrywa się bielą, całe lato jest gęsty i zielony, zaś na jesień liście przepięknie przebarwiają się na wszystkie odcienie czerwieni. Poza tym fakt, że owocuje dość długo i przez kilka tygodni można codziennie zjadać garść wartościowych owoców, jest dodatkowym atutem. Jest niewymagającym krzewem, który w zasadzie nigdy nie choruje, dobrze znosi różnice temperatur, a z roku na rok staje się bardziej potężny.
Można łatwo przygotować zdrowe konfitury i dżemy z owoców świdośliwy, które doskonale smakują w połączeniu z jabłkami, bo przecież są ich „dalekimi kuzynami”!
Konfitura ze świdośliwy
Składniki:
- 2 kg owoców świdośliwy
- 1 kg cukru (można przyrządzić z mniejszej ilości, bo owoce same w sobie są bardzo słodkie)
Przygotowanie:
Owoce płuczemy i przebieramy, odsączamy na sicie, a następnie umieszczamy w dużym garnku z grubym dnem. Rozgniatamy je na papkę (np. za pomocą tłuczka do ziemniaków) i zasypujemy cukrem. Można dodać troszkę wody,a następnie gotujemy na średnim ogniu aż do wrzenia. Nie zmniejszając ognia wciąż mieszamy przez około 20 minut. Konfiturę należy redukować aż do momentu uzyskania pożądanej konsystencji, a na koniec, jeszcze gorącą przełożyć do wyparzonych słoiczków.
Dżem z owoców świdośliwy z jabłkami
Składniki:
- 1 kg owoców świdośliwy
- 1 kg jabłek
- 1 kg cukru
Przygotowanie:
Po umyciu owoców świdośliwy przekładamy do garnka i smażymy z niewielkim dodatkiem wody. Dość często należy owoce mieszać. Jabłka myjemy, obieramy ze skórki i kroimy na małe kawałki. Po 30 minutach dodajemy do uduszonych owców świdośliwy wraz z cukrem. Całość doprowadzamy do wrzenia i gotujemy jeszcze przez 40 minut mieszając. Na koniec przekładamy do słoiczków i pasteryzujemy.
