Czarnuszka siewna (Nigella sativa L.) w ostatnim czasie przeżywa swój renesans. Na wiele lat właściwie została zapomniana, a jej smaczne ziarna nie były dodawane do potraw. Wchodzą w skład mieszanek ziaren, które są dodawane głównie do pieczywa. Ziarna dodaje się też do marynowania ogórków, aby były jędrne i jeszcze smaczniejsze. Mają dość pikantny smak, można jeść je w całości, albo mielić w młynku. Bardzo dobrze smakują z nabiałem, więc do porannego twarożku warto dosypać pół łyżeczki nasion czarnuszki.
Rodzina
Czarnuszka należy do rodziny jaskrowatych. Jest rośliną jednoroczną osiągającą wysokość około 40 centymetrów. Ma bardzo charakterystyczny wygląd: wąskie liście, pierzastodzielne, kwiaty niebieskawe z czarnymi pręcikami. Owoc czarnuszki jest złożony z kilku zrośniętych ze sobą mieszków, które zawierają znane nam aromatyczne nasionka. Nasionka są czarne i mają kształt łezki. Czarnuszka ma też swoje bliskie krewne – czarnuszkę polną lubiącą towarzystwo zbóż i damasceńską o bardziej okazałych kwiatach. To jednak czarnuszka siewna ma więcej właściwości leczniczych.
Pochodzenie
Czarnuszka pochodzi z południowo – zachodniej Azji i basenu Morza Śródziemnego. Przeniesiona do naszej ziemi czuje się całkiem dobrze. Można ją spotkać także w naturze, co jest skutkiem przypadkowego wysiania przez człowieka lub ptaki. Ma długą historię i przypisuje się jej wiele właściwości leczniczych.
Surowiec zielarski
Surowcem zielarskim czarnuszki są nasionka, które zawierają do 1,5% olejku eterycznego, saponiny, garbniki, goryczki, a także olej. Warto mieć pod ręką olej z czarnuszki i dodawać go do potraw na zimno. Ma niezwykle dobroczynny wpływ na organizm i jest zdecydowanie warty swojej ceny! Czarnuszka działa rozkurczowo, rozluźnia mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i dróg moczowych, a także zwiększa wydzielanie moczu. Poza tym działa wykrztuśnie, stymuluje wydzielanie śluzu w drogach oddechowych i ułatwia ich samooczyszczanie, jest środkiem mlekopędnym zalecanym kobietom w ciąży.
Odwar
Aby przyrządzić odwar z czarnuszki należy dwie i pół łyżki nasion zalać litrem zimnej wody i doprowadzić do wrzenia. Gotować około 15 minut, odstawić i pię kilka razy w ciągu dnia niewielkimi porcjami.
Wysiew
Nasiona wysiewa się do gleby w kwietniu. Warto wiedzieć, że nasiona wymagają zupełnej ciemności, a nawet krótkotrwałe naświetlenie może powstrzymać ich rozwój. W początkowym okresie grządki trzeba pielić i podlewać regularnie. We wrześniu wysiłek zostaje nagrodzony, gdy pojawiają się owoce, które ścina się wraz z częścią pędu i suszy. W trakcie suszenia torebki otwierają się i uwalniają nasionka. Tak pozyskane nasiona jeszcze raz należy wysuszyć i oczyścić na sicie z resztek roślinnych.
Na co pomaga czarnuszka?
Czarnuszka, nazywana czarnym kminkiem, znajduje zastosowanie w medycynie, gdyż wykazuje działanie w leczeniu guzów nowotworowych. Zawiera tymochinon, antyoksydant i środek przeciwzapalny, który zmniejsza guzy. Badania udowodniły, że czarnuszka pomaga w leczeniu cukrzycy typu II, nowotworów, infekcji bakteryjnych, chorób autoimmunologicznych, zbyt wysokiego cholesterolu, chorób nerek, wątroby i układu trawiennego, astmy, egzemy łuszczycy, trądziku, chorób serca i otyłości. Jednym słowem, jak mawiali starożytni Egipcjanie, czarnuszka leczy wszystko, oprócz śmierci!
Czarnuszka w kuchni
Czarnuszki używa się do wspomnianych wcześniej wypieków i konserwowania ogórków, ale też do serów (np. pyszny ser koryciński), są składnikiem wina, przetworów warzywnych, potraw mięsnych, a prażone ziarna na suchej patelni dodaje się do sałatek. Niektórzy używają czarnuszki zamiast pieprzu. Czarnuszka zaostrza smak, ale nie podrażnia żołądka tak, jak pieprz.
Olej z czarnuszki
To jeden z najlepszych olei, po jakie możemy sięgać! Reguluję pracę wszystkich narządów, ma właściwości bakteriobójcze,, poprawia więc jednocześnie ogólne samopoczucie, jest bogaty w witaminy, składniki mineralne, co wpływa na poprawę kondycji włosów i paznokci, skóra staje się lepiej odżywiona, olej ma też mnóstwo witaminy E i nienasycone kwasy tłuszczowe. Samo zdrowie na talerzu. Jeśli więc ktoś nie przepada za oliwą z oliwek, to olej z czarnuszki jest jeszcze lepszą alternatywą.
