Cykuta jadowita, albo inaczej szalej, to jedna z najbardziej niebezpiecznych roślin, jakie można spotkać na łące. Jest to roślina z rodziny selerowatych i niestety można ją pomylić na przykład z korzeniem selera, pasternaku, dzikiej marchwi ze względu na słodki smak. Zapach łudząco przypomina zapach dzikiej pietruszki lub chrzanu. Cykuta jest chyba najstarszą skuteczną trucizną i wielu za jej sprawą straciło życie. Jeśli zdarzy się, że przywędruje do waszych ogrodów, to natychmiast należy się jej pozbyć, oczywiście zachowując środki ostrożności, czyli rękawice, gdyż jej olejki eteryczne są niezwykle drażniące.
Z daleka, w okresie kwitnienia, kwiaty cykuty można pomylić z dmuchawcem. Tworzą one w rzeczywistości baldachy, łodyga rośliny jest rozgałęziona, pusta w środku, zaś liście mają trójkątny zarys.
Szalej jadowity jest tak bardzo trujący, że wystarczy spożyć już 2-3 gramy, aby zagrozić życiu. Roślina zawiera glikozyd, konkretnie cykutoksynę, która powoduje pieczenie w jamie ustnej, wymioty, czasem drgawki podobne do objawów padaczki z krzykiem i pianą toczącą się z ust. Chyba właśnie dzięki temu cykutę nazywa się szalejem.
Bratem cykuty jest tak zwany szczwół plamisty, który podobny jest wyglądem do pietruszki z tą różnicą, że liście tej rośliny roztarte z sodą wydzielają nieprzyjemny zapach myszy. Spożycie nawet odrobiny kłącza, a nawet liści powoduje podrażnienie zwojów nerwów obwodowych, a następnie zakończeń nerwowych, co zaś prowadzi do porażenia mięśni szkieletowych, oddechowych i serca.
Tak to za pomocą pospolitych roślin wykonywano niegdyś wyroki śmierci. Za sprawą cykuty zginął między innymi Sokrates w 399 roku p.n.e., który został skazany, ale zamiast iść na szafot wolał dobrowolnie wypić napój z trującej cykuty. Nie doceniamy obecnie mocy ziół, zarówno tych leczniczych, jak i trujących. Błąd. Ziołolecznictwo jest najbezpieczniejszym, a zarazem wszechstronnym sposobem życia w zdrowiu. Wiedza na temat ziół może nas wyleczyć, ale też ustrzec przed śmiercią. Cykuta na przykład przez przypadek mogłaby trafić do pięknego polnego bukietu, a potem na stół… Jeśli jesteśmy wyczuleni na nią, to unikniemy pomyłek, ale jeśli nie… Łono natury widać nie do końca jest bezpiecznym miejscem dla dzieci, które gdyby wpadły na pomysł zebrania i żucia trujących fragmentów kłącza mogłyby stać się ofiarami szaleju.
Szalej występuje na podmokłych terenach (brzegi rzek, torfowiska, podmokłe tereny), bo tylko w takich warunkach może się rozmnażać. Przyjrzyjcie się fotografiom dokładnie i unikajcie cykuty jak ognia!
