Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus L.) to gatunek występujący w Azji Północnej i Europie z rodziny makowatych (Papaveraceae).
W Polsce spotkamy go na łąkach i pastwiskach oraz w niższych partiach górskich. Wyrasta na wysokość około 30-60 cm. Posiada charakterystyczny sok mleczny o zabarwieniu pomarańczowym. Surowcem leczniczym jest ziele zbierane w porze letniej. Świeży sok mleczny z glistnika stosuje się zewnętrznie jako skuteczny środek na pozbycie się brodawek. Pod kontrolą lekarską glistnika używa się też jako środka żółciopędnego w stanach zapalnych dróg żółciowych.
Podobnie jak wszystkie zioła glistnik stosowany w nieprawidłowy sposób może spowodować skutki uboczne. Zbyt duże dawki mogą doprowadzić do podrażnienia przewodu pokarmowego, bólów żołądka, wymiotów, uszkodzeń oczu, zwiększonej kurczliwość mięśni macicy oraz słabego podwyższenia ciśnienia krwi. Ponadto, na niewłaściwej kuracji może ucierpieć również wątroba, gdyż glistnik wpływa na ten organ toksycznie przy zbyt dużych stężeniach. Także kobiety w ciąży i karmiące powinny konsultować każdorazowo chęć sięgnięcia po to, jak i po inne zioła lecznicze.
Glistnik można kupić pod różnymi postaciami balsamów, wyciągów, kosmetyków do kąpieli.
Ziele zbiera się przed lub w czasie kwitnienia, najlepiej w maju i w czerwcu. Glistnik suszy się w temperaturze pokojowej lub przy otwartym piekarniku ogrzanym do temperatury 60 °C. Dobrze wysuszone ziele kruszy się, a łodygi łamią się z trzaskiem. Roślina ma miły, charakterystyczny zapach i jasno-zielony kolor. Ziele można też suszyć zawieszając je na sznurkach w przewiewnym pomieszczeniu. Warto wiedzieć, że ziela pozyskane w sierpniu i we wrześniu jest mało wartościowe i bardzo często żółknie podczas suszenia. Ziele ścinać należy ostrym nożem, tak aby nie uszkodzić korzeni. Niektórzy zielarze są przeciwni zbieraniu ziela wraz z korzeniami. Glistnika mamy coraz mniej, a do celów leczniczych najwartościowsze jest ziele.
Jaskółcze ziele wykazuje nieznaczne właściwości uspokajające, które są wynikiem działania przeciwbólowego oraz przeciwskurczowego. Łatwo można przyrządzić odwar z glistnika w tym celu.
- Należy 1/2 łyżki stołowej ziela zalać 1 szklanką wody letniej i ogrzewać na parze pod przykryciem 30 minut.
- Odstawić na 10 min i przecedzić. Tak przygotowany odwar można pić trzy razy dziennie po 1-2 łyżki stołowe nie tylko na uspokojenie, lecz także na bóle miesiączkowe czy jelitowe.